Trang chủTọa lạc tại vị trí then chốt giữa đại lộ Mai Chí Thọ, đường Lương Định Của và lối ra cao tốc TP.HCM – Long Thành – Dầu Giây, nút giao An Phú từ lâu đã được xem là một trong những điểm nghẽn giao thông nghiêm trọng nhất khu Đông TP.HCM. Không đơn thuần là nút giao nội đô, nơi đây còn là huyết mạch kết nối vùng kinh tế trọng điểm phía Nam, là trạm trung chuyển cho hàng nghìn lượt phương tiện mỗi ngày, đặc biệt là xe tải và container đi về các cảng, khu công nghiệp và các tỉnh miền Đông Nam Bộ.
Việc cải tạo, nâng cấp nút giao An Phú vì vậy không chỉ là yêu cầu cấp bách từ thực tiễn giao thông mà còn mang ý nghĩa chiến lược, mở ra khả năng tái cấu trúc toàn bộ hệ thống kết nối vùng của TP.HCM trong thập kỷ tới.
Dự án hơn 3.900 tỷ đồng – mô hình nút giao ba tầng hiện đại bậc nhất cả nước
Dự án nâng cấp nút giao An Phú được UBND TP.HCM phê duyệt với tổng mức đầu tư 3.926 tỷ đồng, sử dụng ngân sách thành phố. Dự án chính thức khởi công vào ngày 30/12/2022, do Ban Quản lý Dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông TP.HCM làm chủ đầu tư. Đây là một trong số ít nút giao thông được thiết kế với 3 tầng liên hoàn, theo mô hình tương tự các nút giao cao tốc hiện đại tại Hàn Quốc, Nhật Bản.
Tổng thể dự án Nút giao An Phú Quận 2 gồm:
• 3 tầng giao thông: Tầng mặt đất tổ chức giao thông cơ bản, tầng hầm kết nối cao tốc với Mai Chí Thọ, tầng cầu vượt tạo luồng rẽ trái và rẽ phải trực tiếp.
• 3 cầu vượt: Gồm nhánh rẽ trái từ cao tốc về Mai Chí Thọ (hướng về hầm Thủ Thiêm), nhánh rẽ phải từ Mai Chí Thọ vào cao tốc, và cầu vượt quay đầu xe.
• 2 hầm chui: Một hầm nối cao tốc với đường Mai Chí Thọ và một hầm chui rẽ trái khác.
• Các hạng mục phụ trợ gồm: hệ thống thoát nước, chiếu sáng, trạm bơm, cây xanh, hạ tầng kỹ thuật, tường chắn, và cảnh quan đô thị.
Mặt cắt ngang của tuyến dao động từ 36m đến hơn 100m, với tổng chiều dài các nhánh giao thông khoảng 3,4km. Hệ thống này khi hoàn thiện sẽ giải tỏa toàn bộ xung đột hiện hữu giữa các luồng phương tiện từ cao tốc, Mai Chí Thọ, Lương Định Của và các tuyến nội khu như Nguyễn Thị Định, Đồng Văn Cống.
Tiến độ thi công thực tế: Chạy đua từng ngày với áp lực mặt bằng và giao thông
Tính đến tháng 4/2025, dự án đã bước vào giai đoạn thi công đại trà trên toàn bộ mặt bằng được bàn giao. Theo cập nhật từ Sở GTVT TP.HCM và Ban quản lý dự án, khối lượng toàn dự án đã đạt trên 40%. Các hạng mục đang thi công tích cực gồm:
• Cầu vượt số 1 (hướng từ cao tốc về trung tâm): đã hoàn thành xong phần mố trụ, đang thi công kết cấu dầm ngang.
• Hầm chui chính: đã đào đất được khoảng 200m chiều dài, đang tiến hành thi công tường vây, kết cấu đáy và chống đỡ.
• Cầu vượt số 2 và 3: đang triển khai thi công cọc khoan nhồi và móng.
• Hệ thống thoát nước dọc, chiếu sáng và hạ tầng kỹ thuật đang đồng loạt triển khai theo từng đoạn tuyến.
Hiện trường duy trì khoảng 250 – 300 công nhân và kỹ sư thường trực mỗi ngày, chia làm 3 ca, thi công cả ngày lẫn đêm để đảm bảo tiến độ. Hơn 40 thiết bị cơ giới như cần cẩu bánh xích, máy đào, xe ép cọc, trạm trộn bê tông lưu động… đang được huy động đồng loạt. Chủ đầu tư đặt mục tiêu đến cuối năm 2025 sẽ hoàn thành toàn bộ dự án, đưa vào khai thác ngay trong quý I/2026.
Khó khăn lớn nhất: Giao thông sống – công trình sống
Do nút giao nằm trên tuyến huyết mạch với lưu lượng hơn 55.000 lượt xe/ngày, trong đó có đến 60% là xe tải nặng và container, việc tổ chức thi công không thể dừng hay hạn chế toàn bộ giao thông. Mọi hoạt động đều phải thực hiện theo kiểu “chia sẻ không gian” giữa công trường và dòng xe đang lưu thông.
Chính điều này khiến việc thi công thường xuyên bị gián đoạn, tốc độ triển khai chậm hơn so với mặt bằng trống. Nhiều thời điểm phải tạm dừng các công đoạn lớn do nguy cơ mất an toàn giao thông. Đồng thời, do đặc thù tầng hầm phải đi sâu qua lớp đất yếu gần sông Sài Gòn, việc thi công tường vây – móng hầm đối mặt với nguy cơ sụt lún, xâm thực nước ngầm và phải xử lý nền bằng công nghệ phức tạp.
Ngoài ra, quá trình di dời hệ thống kỹ thuật ngầm (điện, cấp thoát nước, cáp viễn thông…) cũng tốn nhiều thời gian. Có trường hợp kéo dài hơn 6 tháng do phát sinh không đồng bộ giữa các đơn vị quản lý hạ tầng và địa phương.
Vật liệu xây dựng và biến động giá – một bài toán nan giải
Với tổng khối lượng bê tông và cốt thép lên đến hàng chục nghìn m³, nguồn cung vật liệu cũng là vấn đề lớn. Việc giá vật liệu xây dựng như thép, xi măng, đá tăng trong năm 2023 – đầu 2024 gây sức ép đáng kể đến chi phí thi công. Dù được kiểm soát theo hợp đồng điều chỉnh giá (theo Thông tư 13/2021/TT-BXD), nhưng chi phí bù giá và khả năng giải ngân vẫn là nỗi lo thường trực với chủ đầu tư.
Tổng vốn đầu tư giải ngân đến cuối quý I/2025 ước đạt khoảng 1.560 tỷ đồng, chiếm 40% tổng mức đầu tư. Thành phố đang thúc đẩy cơ chế giải ngân nhanh hơn, yêu cầu đơn vị thi công tăng tốc, đặc biệt trong các tháng cao điểm khô ráo.
Ý nghĩa dài hạn: An Phú không chỉ là nút giao, mà là “cánh cổng đổi đời” của khu Đông
Khi hoàn thành, nút giao An Phú không chỉ giải quyết bài toán giao thông. Đây là bước đệm để TP.Thủ Đức vươn mình trở thành trung tâm sáng tạo, tài chính và logistics mới của TP.HCM. Cùng với hạ tầng tuyến Vành đai 2, Vành đai 3, mở rộng cảng Cát Lái và đường Nguyễn Thị Định, nút giao An Phú sẽ trở thành một mắt xích không thể thiếu trong chuỗi vận hành hạ tầng vùng kinh tế trọng điểm phía Nam, kích cầu cho các khu đô thị tại đây phát triển mạnh mẽ: The Prive, The Global City, Lotte Eco Smart City,…
Các khu đô thị như Thủ Thiêm, An Phú – An Khánh, Thảo Điền, Rạch Chiếc hay cả Khu công nghệ cao TP.HCM sẽ được hưởng lợi trực tiếp. Nhà đầu tư nước ngoài cũng đang quay lại mạnh mẽ khu vực này sau giai đoạn trầm lắng hậu COVID-19, một phần nhờ vào niềm tin vào những hạ tầng cốt lõi đang từng bước hình thành.
Từ một điểm nghẽn gây đau đầu bao năm qua, nút giao An Phú đang trên hành trình trở thành biểu tượng của một đô thị đang chuyển mình hiện đại – nơi hạ tầng không chỉ là bê tông, mà là động lực để tăng trưởng kinh tế, cải thiện chất lượng sống và định hình tương lai một thành phố mới.
Hình ảnh mơi nhất công trường thi công Nút giao An Phú Quận 2:
